Świadczenia usług opieki długoterminowej opłacane są z funduszy publicznych oraz prywatnych.
Opiekę publiczną dla osób niesamodzielnych zapewniają dwa sektory:
- sektor opieki zdrowotnej, zajmujący się osobami niesamodzielnymi wymagającymi pomocy medycznej
- sektor socjalny, zajmujący się osobami niesamodzielnymi żyjącymi w trudnych warunkach socjalnych, np. mieszkającymi samotnie, pochodzącymi z rodzin dysfunkcyjnych lub biednymi.
W obu sektorach dostępne są usługi opieki domowej i całodobowej opieki stacjonarnej.
Usługi opieki domowej
Opieka domowa obejmuje usługi pielęgniarskie, świadczone przez sektor opieki zdrowotnej i zarządzane przez jednostki podstawowej opieki zdrowotnej, oraz usługi opiekuńcze świadczone przez sektor socjalny i zarządzane przez ośrodki pomocy społecznej. Uprawnienia do usług świadczonych przez sektor opieki zdrowotnej przysługują na podstawie oceny potrzeb zdrowotnych. Usługi świadczone przez sektor socjalny można otrzymać po decyzji ośrodka pomocy społecznej, na podstawie informacji o (niskich) dochodach i innego rodzaju trudnych warunkach rodzinnych. Specjalne usługi opiekuńcze skierowane są do osób z zaburzeniami psychicznymi.
Usługi opieki stacjonarnej
Usługi publicznej opieki stacjonarnej są również świadczone przez sektor zdrowotny, jak i socjalny, przy czym w każdym z tych sektorów obowiązują inne kryteria uprawniające i zasady finansowania, a ponadto zapewniają one różne rodzaje usług.
Sektor opieki zdrowotnej proponuje trzy rodzaje zakładów opieki długoterminowej:
- zakłady opiekuńczo-lecznicze (ZOL),
- zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze (ZPO) oraz
- hospicja